Πέμπτη 10 Ιανουαρίου 2013

Ακαδημαϊκή Ελευθερία Έρευνας και όχι Ιδεών


Με αφορμή την εκδίωξη των λαθρεμπόρων από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και την ανεύρεση υλικών καθημερινής χρήσης σε αίθουσες του κτιρίου, το κομματικό σύστημα αναφώνησε: «ΩΠΑ! το πανεπιστήμιο είναι χώρος ελεύθερης διακίνησης ιδεών!» Μια μερίδα του κομματικού συστήματος για λόγους διασκέδασης ή ενθουσιασμού για την συνέχιση αυτών των ενεργειών και μια άλλη ως προσταγή να σταματήσουν αυτές οι ενέργειες. Όμως, η φράση αυτή αποτελεί την πλήρη διαστρέβλωση του ρόλου του πανεπιστημίου ως χώρου ακαδημαϊκής ελευθερίας.
Ας ορίσουμε ορθά την ακαδημαϊκή ελευθερία; Σύμφωνα με την Magna Charta Universitatum, που υπογράφηκε το 1986 στο Πανεπιστήμιο της Μπολώνιας, (http://www.magna-charta.org/library/userfiles/file/mc_greek_mod.pdf): «Το Πανεπιστήμιο παράγει, εξετάζει, αποτιμά και μεταβιβάζει την παιδεία μέσω της έρευνας και της διδασκαλίας» και στην συνέχεια «Η ελευθερία στην έρευνα και στην διδασκαλία είναι θεμελιώδης αρχή της πανεπιστημιακής ζωής…». Όπως διατυπώνεται ρητώς στην Magna Charta, το πανεπιστήμιο δεν ασχολείται με όλο το φάσμα της παιδείας ενός λαού αλλά ΜΟΝΟ με την έρευνα και την διδασκαλία των ερευνητικών αποτελεσμάτων. Την δημιουργία της νέας γνώσης και την μετάδοση της παγκόσμιας επιστημονικής γνώσης στις νεότερες γενιές. Η δε επιστημονική έρευνα στηρίζεται σε αρχές και διεξάγεται με συγκεκριμένους μεθοδολογικούς κανόνες. Και όπως έχει πει ο Α. Αϊνστάϊν: «Η επιστήμη μπορεί να εξακριβώσει μόνο ό,τι υπάρχει και όχι ό,τι θα έπρεπε να υπάρχει. Οι όποιες αξιολογικές κρίσεις παραμένουν έξω από το πεδίο της επιστήμης».
Ας δεχθούμε όμως για την συζήτηση  ότι η ακαδημαϊκή ελευθερία αφορά την ελεύθερη διακίνηση των ιδεών. Άρα ΚΑΘΕ ΙΔΕΑ θα πρέπει να διδάσκεται στο πανεπιστήμιο. Και όταν λέμε κάθε ιδέα εννοούμε ΚΑΘΕ ΙΔΕΑ. Τίποτε λιγότερο. Σε διαφορετική περίπτωση παραβιάζεται η ακαδημαϊκή ελευθερία. Έτσι θα κληθεί να διδάξει ο επαγγελματικώς αξιόλογος κ. Λιακόπουλος  για την διαμάχη μεταξύ των Ελλοχίμ και Νεφελίμ. Ο κ. Καιάδας της Χρυσής Αυγής, ο κ. Χαλβατζής του ΚΚΕ, ο κ. Σκουρλέτης του ΣΥΡΙΖΑ, ο κ. Ψωμιάδης της Νέας Δημοκρατίας θα αναλύσουν τις κομματικές τους ιδέες. Θα κληθούν εκπρόσωποι των Ταλιμπάν, των παλιομερολογιτών, των Ιαχωβάδων, των Σιεντολόγων, των Καθολικών, των Ορθοδόξων και εν γένει κάθε θρησκευτικής ομάδας να διδάξουν τα δόγματα – ιδέες τους. Νομίζω, επίσης, ότι θα ήταν χρήσιμη η παρουσία ορισμένων αστρολόγων ώστε να αναλυθούν με τον σωστό τρόπο οι ιδέες της αστρολογίας. Τέλος, στην ακραία μορφή, θα κληθεί να διδάξει ο «τρελός του χωριού» για τις έμμονες ιδέες που τον κυνηγούν. Ιδέες είναι και αυτές. Από τα παραπάνω αντιλαμβάνεται ο καλόπιστος αναγνώστης ότι η φράση που χρησιμοποιείται για την ακαδημαϊκή ελευθερία είναι προδήλως λανθασμένη.
Εάν, όμως, ακαδημαϊκή ελευθερία σημαίνει ελευθερία στην έρευνα και στην επιστημονική διδασκαλία τότε γιατί όλοι οι κομματικοί χρησιμοποιούν την λέξη «ιδέα» και όχι την σωστή λέξη «έρευνα» που είναι ο παγκόσμιος ορισμός της ακαδημαϊκής ελευθερίας; Κατά την άποψη μου υπάρχουν δύο εξηγήσεις: α) λόγω άγνοιας και β) εκ του πονηρού διότι επιδιώκουν αλλότριους σκοπούς. Θέλω να πιστεύω ότι η πρώτη εξήγηση είναι η αληθής. 
Συνεπώς, τα κομματικά επιτελεία οφείλουν να ακολουθήσουν τον παγκόσμιο ορισμό της ακαδημαϊκής ελευθερίας και να διαλύσουν αμέσως τις κομματικές νεολαίες και τους κομματικούς μηχανισμούς που καταδυναστεύουν το Ελληνικό πανεπιστήμιο σε όλα τα επίπεδα και να συνεισφέρουν στην βελτίωση της αισθητικής των χωρών. Όλοι μαζί να επαναφέρουμε τους φοιτητές και τους καθηγητές στα αμφιθέατρα, στα αναγνωστήρια και στα εργαστήρια. Το αποτέλεσμα θα δικαιώσει την Ελληνική κοινωνία.
Εάν δεν το κάνουν, ισχύει μάλλον η δεύτερη εξήγηση επειδή φοβούνται το καλό Ελληνικό πανεπιστήμιο διότι, όπως έγραψε ο Άνταμ Σμιθ πριν από δύο αιώνες: «Η επιστήμη είναι το καλύτερο αντίδοτο στο δηλητήριο της δεισιδαιμονίας και του ενθουσιασμού.»