Η απολογία ενός πανεπιστημιακού.

Διορίστηκα ως Λέκτορας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης το 1992. Το οφείλω στο νόμο - πλαίσιο του 1982 που άνοιξε το πανεπιστήμιο σε νέους αλλά και σε ωριμότερους επιστήμονες, οι οποίοι με το προηγούμενο καθεστώς της έδρας θα είχαν μικρή πιθανότητα να στελεχώσουν το Ελληνικό πανεπιστήμιο. Όμως το οφείλω και σε καθηγητές της παλιάς έδρας, που, παρόλες τις αγκυλώσεις τους, φάνηκαν γενναιόδωροι προς νέους επιστήμονες σαν εμένα.

Στα 20 αυτά χρόνια αφιέρωσα την ζωή μου στο πανεπιστήμιό μου. Συνήθως, από τις 8 το πρωί μέχρι αργά το βράδυ, να κάνω μαθήματα, να λειτουργώ τα εργαστήρια, να κάνω κλινικές, να ασκώ διοικητικά καθήκοντα, να κάνω έρευνα. Η πόρτα του γραφείου μου ήταν πάντα ανοιχτή στους φοιτητές προκειμένου να απαντήσω σε απορίες τους, να τους βοηθήσω στον σχεδιασμό της σταδιοδρομίας τους και σε αρκετές περιπτώσεις να τους βοηθήσω και στην προσωπική τους ζωή. Στα μαθήματα ήμουν πάντα συνεπής και το ίδιο απαιτούσα από τους φοιτητές μου. Η προσέλευση στο αμφιθέατρο στην αίθουσα, στο εργαστήριο, στην κλινική έπρεπε να γίνεται μαζί με μένα και όχι όπως στο καφενείο με καφέ και τσιγάρο (χρόνια έκανα να εξαλείψω αυτό το καρκίνωμα του καπνίσματος στις αίθουσες, θλιβερό απολίθωμα των πρώτων μεταπολιτευτικών χρόνων). Δυστυχώς έκανα τα μαθήματα μου σε άθλιες αίθουσες με συνθήματα στους τοίχους, ένας βιασμός του πανεπιστημίου από τα θλιβερά κομματόσκυλα, που έκαναν ότι ήταν δυνατόν ακόμη και με τραμπουκισμούς να εμποδίσουν την διδασκαλία ή τα πειράματα στο εργαστήριο. Όμως πάλεψα και κόντρα στα εμπόδια αναβάθμισα την ύλη του γνωστικού αντικειμένου που δίδασκα και προσπάθησα να δώσω στους φοιτητές μου για μελέτη ότι καλύτερο κυκλοφορούσε στην Ελλάδα. Οι φοιτητές αναγνώρισαν την προσπάθεια και σε όλα τα φύλλα αξιολογήσεων που έδινα στα μαθήματά μου από το 1992, όταν ακόμη η λέξη αξιολόγηση ήταν απαγορευμένη στην Ελλάδα, έδιναν υψηλή βαθμολογία. Αλλά το σημαντικότερο ήταν ότι η διδακτική αυτή προσπάθεια ανταμείφθηκε όταν πολλοί φοιτητές μου έγιναν δεκτοί για μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου, λόγω της ύλης που δίδαξα και λόγω της συστατικής επιστολής που τους έδωσα. Σήμερα, πολλοί από αυτούς ακολουθούν ακαδημαϊκή σταδιοδρομία στα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου, ενώ αρκετοί άλλοι σταδιοδρομούν με επιτυχία στον ιδιωτικό τομέα. Αλλά και οι υπόλοιποι φοιτητές μου που βγήκαν στην αγορά εργασίας τα καταφέραν διότι τους έδωσα τα κατάλληλα εφόδια.   Έτσι με εξέτασε θαυμάσιος γαστρεντερολόγος που ήταν φοιτητής μου, σχεδίασε το σπίτι μου δημιουργικός αρχιτέκτονας που ήταν φοιτητής μου, την πολυκατοικία, όταν έδωσα για αντιπαροχή το πατρικό σπίτι, έκτισε ένας ικανότατος πολιτικός μηχανικός που ήταν φοιτητής μου και είμαι σίγουρος ότι το κτίριο είναι γερό καθώς οι Έλληνες μηχανικοί που βγάζουν τα πανεπιστήμια μας κατασκευάζουν κτίσματα με την καλύτερη συμπεριφορά σε σεισμούς. Και σήμερα που λόγω της κρίσης οι φοιτητές μου προσπαθούν να φύγουν στο εξωτερικό, τα εφόδια που τους πρόσφερα τους κάνουν περιζήτητους στα ευρωπαϊκά νοσοκομεία, στις ξένες πολυεθνικές εταιρείες, τις γερμανικές τεχνικές εταιρίες.

Αν και αφιέρωσα πολύ χρόνο στα διδακτικά μου καθήκοντα, όποτε το πανεπιστήμιο χρειάστηκε τις υπηρεσίες μου σε θέματα διοίκησης τις προσέφερα ανιδιοτελώς θεωρώντας ότι ένα καλύτερο, διοικητικά, πανεπιστήμιο μεταφράζεται και σε καλύτερη ποιότητα σπουδών.

Και όμως μετά από όλα αυτά βρήκα χρόνο και για την έρευνα μου. Με χίλιες δυο δυσκολίες, με καταλήψεις από τα γνωστά κομματόσκυλα και τους τραμπούκους που κατέστρεφαν το γραφείο και το εργαστήριό μου, που έκλεισαν το ρεύμα και πέθαναν τα πειραματόζωα που παρακολουθούσαμε εγώ και ο διδακτορικός μου φοιτητής επί δυο χρόνια, που έκλεψαν τον υπολογιστή μου στον όποιο είχα αποθηκευμένα τα δεδομένα και τους υπολογισμούς χρόνων, με την φασαρία των πάρτι στους χώρους της εκπαίδευσης και έρευνας, κατάφερα να δημοσιεύω σε διεθνή περιοδικά της ειδικότητας μου. Έτσι, λοιπόν, τα κατάφερα και το πανεπιστήμιο μου βρίσκεται στο κορυφαίο 1-2% του συνόλου των πανεπιστήμιων του κόσμου μαζί με πανεπιστήμια όπως το Drexel, της Βασιλείας, της Βαρκελώνης κ.α. Κατάφερα λοιπόν με το ερευνητικό μου έργο μέσα από απίστευτες αντιξοότητες και εμπόδια να αναβαθμίσω το πανεπιστήμιο μου και να αποτελεί στον τομέα του information and communication technology τον 13, τον 15, τον18 σημαντικότερο κόμβο στο δίκτυο των ερευνητικών φορέων της ΕΕ (8500 ιδρύματα και ιδιωτικές επιχειρήσεις όπως Cambridge, Microsoft, Intel, κ.α.).

Αυτά που κατάφερα είναι άθλος εάν ληφθούν υπόψη οι συνθήκες υπό τις οποίες έγιναν. Και παράλληλα κράτησα ανοικτές τις πόρτες του πανεπιστημίου, στο μέτρο των δυνατοτήτων μου,  και προσκάλεσα αξιόλογους νέους αλλά και διακεκριμένους επιστήμονες από το εξωτερικό.

Τέλος, πήρα θέση στα μικρά και μεγάλα προβλήματα του τόπου μου εκθέτοντας την δική μου θέση. Δεν κρύφτηκα. Μπήκα μπροστά. Και γι’ αυτή μου την στάση αρκετές φορές λοιδορήθηκα από τα κομματόσκυλα ως ακροαριστερός, ακροδεξιός, νεοφιλελεύθερος, μαρξιστής, κ.α.

Έκανα και λάθη, όμως το αποτέλεσμα, η «σούμα» είναι υπέρ του δέοντος θετική. Από τα λάθη μου μαθαίνω και διορθώνομαι.

 Και σήμερα; Βρίσκομαι αντιμέτωπος με έναν οχετό λάσπης. Είμαι το λαμόγιο που κλέβει το δημόσιο χρήμα, που δεν πατά στα μαθήματά του, που βάζει τους φοιτητές του να γράφουν τα βιβλία του, που χρηματοδοτεί την έρευνά του με κοινοτικά κονδύλια, λες και η κοινότητα σου δίνει χρήματα έτσι χωρίς να κάνεις τίποτε. Είμαι ο άχρηστος ερευνητής που δεν έχει δημοσιεύσει ποτέ σε διεθνή περιοδικά της ειδικότητάς του, λες και στις διεθνείς αξιολογήσεις βλέπουν τις ελληνικές δημοσιεύσεις. Ο πρύτανης του πανεπιστημίου μου, με τον οποίο μπορεί να διαφωνώ αλλά ο πρύτανης είναι θεσμικό όργανο, χαρακτηρίζεται χυδαία και ανεγκέφαλα σαν «κοπρίτανης», για λόγους κομματικούς, χωρίς οι δημοσιογράφοι να αντιλαμβάνονται το κακό που κάνουν στην κοινωνία. Θυμίζω ότι ΜΟΝΟ πρυτάνεις έχουν πάει φυλακή για διαφθορά μετά από έλεγχο που έκαναν επίσης πανεπιστημιακοί. Πολιτικός;

Κλείνοντας την απολογία μου αναρωτιέμαι εάν άξιζε τον κόπο όλη αυτή η προσπάθεια τόσων χρόνων ώστε σήμερα να αντιμετωπίζω την χλεύη της κοινωνίας. Την απάντηση μου την δίνουν οι φοιτητές μου που με βλέπουν στον δρόμο και με χαιρετούν, οι συνάδελφοι επιστήμονες του εξωτερικού που αναφέρονται στην δουλειά μου και έρχονται να ζητήσουν συνεργασία, αναγνωρίζοντας το όποιο επιστημονικό μου έργο.

Συγγνώμη που μακρηγόρησα. (και προφανώς το κείμενο είναι γενικό κια δεν αναφέρεται σε εμένα προσωπικά)